Allah’ın Neden 99 Tane İsmi Var? Cesur Bir Tartışma
Hadi gelin, herkesin bildiği ama kimsenin derinlemesine düşündüğü bir konuya dalalım: Allah’ın 99 ismi var, peki neden 99? Bunu her zaman merak etmişimdir. Yani, tek bir isimle de her şeyi anlatabiliriz, değil mi? Hani her şeyi bilen, her şeyi gören bir Tanrı’mız var; o zaman neden bu kadar çok isim? Bu soruyu sormak, yanlış mı? Yoksa gerçekten düşündürücü bir nokta mı? İşte benim de kafamda bu sorular dönüp duruyor. Bugün gelin, bu soruya hem sevdiğim hem de eleştirdiğim yönlerden bakacağız.
Güçlü Yönler: Allah’ın İsimlerinin Derinliği ve Zenginliği
Öncelikle, 99 ismin Allah’a bir anlamda “çok yönlülük” katması, insanın zihnini açan bir şey. Düşünsenize, her bir isim bir farklı özelliği, bir farklı niteliği vurguluyor. Rahman, Rahim, Melik, Kuddüs, Aziz… Her bir isim farklı bir boyutu anlatıyor. Yani aslında bu isimler, Allah’ın büyüklüğünü ve çeşitli sıfatlarını daha derinlemesine kavrayabilmemiz için bir fırsat sunuyor. Bir anlamda, 99 isim Allah’ın çeşitliliğini, evrenin karmaşıklığını ve insanın sınırlarını aşan gücünü simgeliyor.
Mesela, “Er-Rahman” yani “çok merhametli”, “Er-Rahim” yani “merhametli”… Bunlar arasında bir fark var mı? Evet, var. Her iki isim de merhameti anlatıyor ama birinin merhameti evrensel, diğeri daha özel bir merhamet. Bu, bana kalırsa, Allah’ın nasıl her açıdan her şeyin en mükemmel halini sunduğunu gösteriyor. 99 isim bir bakıma “Allah, her yönüyle kusursuzdur” diyor ve bu, gerçekten derin bir anlam taşıyor.
Bir de şöyle bir düşünce var: Bu kadar çok isim, Allah’a olan yaklaşımımızı daha kişisel hale getirebilir. Her bir ismi ezberleyerek, her bir isme odaklanarak, insan Allah ile daha yakın bir bağ kurabilir gibi geliyor. Düşünsenize, “El-Malik” diyorsunuz, yani “Hükümdar”. Bir anda gücün ve adaletin sembolüyle yüzleşiyorsunuz. “El-Vahid” dediğinizde ise sadece bir olduğunu hatırlıyorsunuz. Bu sayede Allah’a olan sevgi ve bağlılık daha farklı boyutlara taşınıyor.
Zayıf Yönler: 99 İsmin Anlamı ve Pratikteki Karmaşası
Şimdi gelelim, belki de çoğu kişinin kendine sormadığı ama benim zaman zaman sorguladığım o soruya: Gerçekten 99 isim lazım mı? Yani, bence burada bazen işler biraz karmaşıklaşabiliyor. 99 tane ismin var, ama birçoğunu aslında günlük hayatımızda pek de anlamıyoruz. “El-Muhyi”, “El-Mumit”… Tamam, ikisi de hayat ve ölümle ilgili ama aralarındaki ince farkı ne kadar kavrayabiliyoruz? Bunu günlük hayatta bir yerlerde kullanmak ne kadar anlamlı?
Bunun dışında, bu isimlerin bir kısmı da çok soyut. Mesela, “El-Bari” (Yaratan), “El-Musavvir” (Şekil Veren) gibi isimler… İnsan, bu isimlerin anlamını evet, “biliyorum” diyebilir ama günlük hayatta nasıl bir karşılık buluyor? Bunlar, bize sadece soyut bir kavrayış mı sunuyor, yoksa gerçekten bir etki yaratıyor mu? Hani bazen dini anlamda “Allah’ın isimlerini saymak” bir çeşit ritüele dönüşüyor, ama bunların içini gerçekten ne kadar dolduruyoruz?
Çok İsim, Çok Karmaşa mı?
Beni biraz düşündüren bir diğer konu da şu: 99 ismin arasında bir derece farkı var mı? Mesela, “El-Kadir” (Gücü Yeten) ile “El-Muqtadir” (Kudretli) arasında ne fark var? Belki bunlar Arapçadaki inceliklerle anlam kazanıyordur ama biz sıradan insanlar için bunlar pek bir fark yaratıyor mu? Yani, bir isim var, her şeyi kapsıyor gibi değil mi? Neden 99, neden bu kadar fazla? Bir bakıma, “çok isim çok karmaşa” hissi uyandırıyor bazen. Tanrı’nın bu kadar çok isminin olması, bu kutsallığı “bölüyor” gibi hissediyor musunuz?
Allah’ın 99 İsmi, İnsan Aklının Sınırlarını Aşabilir mi?
Şimdi de biraz daha felsefi bir noktaya gelelim. 99 isim bir açıdan Allah’ın çok yönlülüğünü temsil ediyor ama bu kadar çok isim, aslında Allah’ın bu kadar “çok” ve “büyük” olduğunu kabul edemeyen bir insan için zorlayıcı olabilir. Yani Allah, her şeyi kapsayan bir varlık. Peki, bu kadar çok isim, O’nun yüceliğini, büyüklüğünü nasıl daha iyi anlatabilir? Sadece bir isim bile bir insanın tüm varlığını tanımlamaya yetmezken, 99 isim biz insanlara ne kadar bir fayda sağlar? Burada biraz da insan aklının sınırlarını zorlayan bir durum söz konusu.
Sonuç: Daha Fazla Düşünmekten Korkmayın
Sonuç olarak, Allah’ın 99 isminin derinliğini seviyorum ama bazen de biraz kafa karıştırıcı buluyorum. Belli bir noktada, bir ismin içini gerçekten doldurmak ve anlamak çok daha önemli. Evet, her bir isim bir özelliği simgeliyor ama bazen o özelliklerin sadece kelimelerle sınırlı kalması da mümkün. Bu yüzden, 99 ismin bizi düşündürmeye sevk etmesi gerekiyor. Bunu bir içsel keşfe dönüştürmeli ve sadece saymakla yetinmemeliyiz. Her bir ismin arkasındaki anlamı, ruhumuzu ne şekilde etkileyebileceğini sorgulamalıyız. Belki de en büyük isim, tüm bu isimlerin anlamını en derin şekilde kavrayabilmemizde yatıyor.